Είδαμε την εμβληματική μίνι σειρά «Unorthodox» στην πλατφόρμα του Netfilx και ζήσαμε στο οξύμωρο σχήμα της: μια ορθόδοξη δραπέτευση από μία ανορθόδοξη πίστη!
«Καλόν εν παντί το ίσον» ισχυριζόταν ο Δημόκριτος, πως είναι ωραίο πράγμα η ισορροπία παντού! Κάτι που κι αν δεν το αφουγκράζεστε θα το νιώσετε παρατηρώντας λίγο περισσότερο δίπλα και παραδίπλα σας!
Μπορεί να ζούμε στο ανορθόδοξο υγειονομικό πλαίσιο του κορωνοιού , αλλά κοιτώντας γύρω μας λίγο πιο σχολαστικά διαπιστώνουμε πως ίσως να μην ζούμε ό,τι πιο «ανορθόδοξο». Αρκεί να πέσει το βλέμμα μας πάνω σε ένα ενδιαφέρον βιβλίο, μια ιδιαίτερη ταινία ή κάποια μοναδική σειρά που θα βασίζει τα θεμέλια της σε μια σκληρή πραγματικότητα που για κάποιους άλλους ανθρώπους αποτελεί την κανονικότητά τους!
Κάπως έτσι καθίσαμε και εμείς στον καναπέ μας να παρακολουθήσουμε την μίνι σειρά 4 επεισοδίων «Unorthodox» και να νιώσουμε ένα πραγματικό lockdown –κοινωνικό, συναισθηματικό, ανθρώπινο.
Ταξιδεύουμε σε μια Εβραϊκή κοινότητα σκληροπυρηνικών Χασιδιστών στο Μπρούκλιν της Αμερικής. Εκεί παρακολουθούμε την νεαρή Esty (Shira Haas) που αναγκάζεται να παντρευτεί έναν Εβραίο από την κοινότητά της, έναν άνθρωπο που δεν είχε γνωρίσει πριν από τον γάμο. Αφού ο γάμος ολοκληρώνεται εθιμοτυπικά , σύσσωμη η Εβραϊκή κοινότητα μαζί με την οικογένεια του γαμπρού αγκυλώνεται στην προσμονή μιας εγκυμοσύνης , που δεν λέει να έρθει! Σε αυτό το σημείο η Esty αποφασίζει να εγκαταλείψει σύζυγο, οικογένεια, χώρα, ήθη και έθιμα και να βρεθεί αρκετά χιλιόμετρα μακριά…στο κοσμικό Βερολίνο για μία νέα ζωή , μιας και αισθανόταν ότι ο «Θεός» που υπηρετούσε ζητούσε πάρα πολλά από εκείνην!
Θα δούμε το οδοιπορικό μιας καταπιεσμένης ψυχής , μιας γυναίκας που μεγάλωσε σε μία κοινωνία σκληρών επιβαλλόμενων εθίμων, έθιμα που διέπουν κάθε κίνηση, κάθε συμπεριφορά, κάθε ματιά και λέξη! Η ψυχοσύνθεση της Εsty , που αποτελεί το κύριο πρόσωπο αναφοράς της σειράς, μας ξεδιπλώνεται μέσα από διάφορα flash backs ώστε να μας γίνει όσο πιο κατανοητή και οικεία γίνεται! Παρά την καταπιεστική φόρμα ζωής που της είχε επιβληθεί, εκείνη είχε βρει τρόπους να κλέβει λίγη μυρωδιά ελευθερίας μέσα από το διάβασμα σπουδαίων λογοτεχνικών βιβλίων ( κάτι το οποίο επίσης απαγορευόταν).
Η σειρά βασίζει την αλήθεια της στο αυτοβιογραφικό βιβλίο της Ντέμπορα Φέλντμαν που επικοινωνεί την δική της πραγματική ιστορία αγώνων και υπέρβασης.
Σίγουρα το γεγονός ότι γνωστοποιείται μία αληθινή και τόσο σκληρή ιστορία που αποτελεί απλώς ένα κομμάτι αυτού κόσμου, θα σας συγκινήσει, θα σας ταρακουνήσει την ανθρωπιά και θα αγγίξει την καρδιά σας με όλη του τη δύναμη!
Το πορτρέτο της Esty συμπληρώνει η εγκατάλειψη από την μητέρα της στα 3 της χρόνια, η ανατροφή από τους παππούδες και την θεία, η καταπιεσμένη καλλιτεχνία που τρώει την ψυχή της και η παγιδευμένη ελευθερία του πνεύματος της σε ένα δυσλειτουργικό ζην! Ένα κορίτσι που φαινομενικά μοιάζει εύθραυστο, υπάκουο , σπασμένο ψυχικά και εκπαιδευμένο να ακολουθεί τα «πρέπει» της κοινωνίας, καταφέρνει να παρασύρει τον θεατή σε ένα βαθύ ταξίδι ψυχής, αλήθειας και αναζήτησης μιας λυτρωτικής ανθρώπινης νόρμας. Μιας κανονικότητας που για εμάς φαντάζει λογική και ορθόδοξη αλλά για τους ανθρώπους της εκεί κοινωνίας Είναι αμαρτωλή και μακριά από τον Θεό! Προσπαθεί να ξεφύγει από μια κανονικότητα, που η ισορροπία μέσα σε αυτήν ως έννοια χάνει το νόημά της!
Πλάι στην Esty συναντάμε τον νεαρό Yanky (Amit Rahav), έναν καλό άνθρωπο αλλά επίσης εγκλωβισμένος στις πεποιθήσεις που του έχει φορέσει η κοινότητα η οποία τον έχει αναθρέψει! Άθελά του, αιχμαλωτίζει την πραγματική του εικόνα για τον άνθρωπο και κατ επέκταση για τον κόσμο και μέσα από την απόδραση της Esty θα συναντήσει και εκείνος τις δικές τους κρυμμένες αλήθειες. Ο Jeff Wilbusch ενσαρκώνει τον απαίσιο Moishe, του οποίου η πνευματικότητα και συνείδηση δεν μπορεί να ξεπεράσει τα χειρότερα ένστικτά του. Όλοι οι χαρακτήρες σε αυτήν την ιστορία σηκώνουν το δικό τους βαρύ φορτίο και ο καθένας έρχεται σε σύγκρουση ,με διαφορετικό τρόπο, με το θύμα μέσα του και τον αόρατο «θύτη»!
Το «Unorthodox» είναι ένας συναρπαστικός κόσμος προσωπικής αποκάλυψης. Από τη μία πλευρά μία κοινότητα καθηλωμένη και εγκλωβισμένη στο χρόνο και από την άλλη, ο υπόλοιπος κόσμος που ζει στην εποχή του 4G.
Η οριζόντια ειρωνεία της επιλογής της Esty, μιας καταπιεσμένης Εβραίας , να κυνηγήσει το ελεύθερο όνειρο της στην χώρα που μίσησε και πολέμησε τους Εβραίους όσο κανείς στην ιστορία της ανθρωπότητας! Όταν καταφθάνει στο Βερολίνο, το πρώτο μέρος που επισκέπτεται είναι μια παραλία , όπου εκεί θα διαδραματιστεί μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές της σειράς. Η Esty στρέφοντας το εκφραστικό της μεγάλο βλέμμα στο μέρος όπου οι Ναζί πήραν την απόφαση να εξοντώσουν τους Εβραίους, κλονισμένη βγάζει τα ρούχα της…και βουτάει στο νερό που θάφτηκαν οι πρόγονοί της! Γδύνεται τόσο αργά σαν να ξεφλουδίζει το σώμα της, σαν να πετάει από πάνω της ό,τι την έπνιγε και την κράταγε θαμμένη στη γη τόσα χρόνια! Κάθε ρούχο της συμβολίζει κάθε φλούδα καταπίεσης που πλέχτηκε στο σώμα της καθ’ όλη τη διάρκεια της ανατροφής της!
Μία σκηνή επίσης που προκαλεί τον γυναικείο φεμινισμό και τον ενισχύει είναι η στιγμή όπου η θεία της – της υπενθυμίζει ότι είναι καθήκον της να κάνει τον σύζυγό της να αισθάνεται σαν βασιλιάς. Η Esty τότε αναρωτιέται και της απευθύνεται, “Τότε αυτό με κάνει εμένα βασίλισσα, ή όχι;” Πρόκειται για μια ειρωνεία που ξεδιπλώνεται κάτω από τις λέξεις και την αλήθεια που αυτές φέρουν για έναν ολόκληρο «πολιτισμό». Μας μιλάει η σειρά για παραδόσεις που διατηρούνται ακόμη και σήμερα έπειτα από την εκδίωξη των Εβραίων από την Ουγγαρία μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο! Άνδρες που καλούνται να προσεύχονται ολημερίς και γυναίκες που οφείλουν να ζουν στη σκιά των ανδρών τους, υπηρετώντας μονάχα το σπιτικό και τα παιδιά τους! Ένα έργο που σε προβληματίζει αναλογιζόμενος τις προγενέστερες συμφορές αυτής της κοινότητας , η οποία υποτάσσεται σε μία θρησκεία που χωρίζει τους ανθρώπους , δικαστοποιεί τις σεξουαλικές σχέσεις και ασκεί μία από τις χειρότερες μορφές καταπίεσης.
Ισχυρή, συμπαγής, γροθιά στο στομάχι κάθε λεπτό της σειράς.
Δεν είναι μονάχα η αλήθεια που διέπει αυτήν την ιστορία, δεν είναι μόνο οι δυναμικές και εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών αλλά η τεράστια προσοχή στη λεπτομέρεια! Από τα shtreimels (τα καπέλα γούνας), τη διακόσμηση, την αρχιτεκτονική, μέχρι και την γαμήλια τελετή. Ακόμη και τη στιγμή που η Esty επιλέγει το δικό της κόκκινο κραγιόν και φοράει τζιν όπως όλοι οι κανονικοί άνθρωποι γύρω της!
Unorthodox: μια συναρπαστική ιστορία για να ανοίξουμε τα όρια του μυαλού μας. Μία ιστορία που διηγείται την σκανδαλώδη απόρριψη των καταπιεστικών θρησκειών για την απόκτηση του πολυτιμότερου αγαθού, της ατομικής ελευθερίας!
Ένα εξαίσιο μύχιο και εξωστρεφές την ίδια στιγμή ταξίδι εξέγερσης μεταξύ Νέας Υόρκης και Βερολίνου , από την Anna Winger και την Alexa Karolinski μέσα από τα μάτια της πραγματικής Esty!
Από εμένα 9,5/10