Ο καφές αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή και ευρέως καταναλωμένα ροφήματα παγκοσμίως και ξεχωρίζει για τη γεύση και το άρωμά του. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα του καφέ είναι η διεγερτική επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει πως η κατανάλωσή του προλαμβάνει αρκετές χρόνιες παθήσεις. Τέτοιες παθήσεις είναι οι ηπατικές νόσοι, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, διάφορες καρδιαγγειακές νόσοι, ορισμένες γαστρεντερικές διαταραχές, η άνοια ή το Alzheimer και η νόσος Parkinson. Άλλες ευεργετικές ιδιότητες του καφέ αποτελούν η καύση λίπους, η βελτίωση της αθλητικής απόδοσης, η μείωση των επιπέδων θνησιμότητας, η πρόληψη εμφάνισης κατάθλιψης, ενώ αποτελεί εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών.
Η περιεκτικότητα του καφέ σε καφεΐνη μπορεί να κυμαίνεται από 50 mg έως πάνω από 400 mg. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), η συνιστώμενη ημερήσια προσλαμβανόμενη ποσότητα καφεΐνης είναι έως 400 mg για υγιείς ενήλικες και έως 200mg για εγκυμονούσες γυναίκες. Η κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας από το ασφαλές προαναφερθέν όριο μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμα μια σειρά από αρνητικά συμπτώματα στον οργανισμό, όπως άγχος, ζαλάδα, πονοκέφαλο, στομαχικές διαταραχές, αϋπνία, ταχυκαρδία, ενώ κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Συνεπώς -λόγω της υψηλής περιεκτικότητας καφεΐνης σε τρόφιμα όπως η σοκολάτα, το τσάι και τα ενεργειακά ποτά- προτείνεται η κατανάλωση κατά μέσο όρο 2 φλιτζανιών καφέ την ημέρα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κατανάλωση καφέ πρέπει να γίνεται με μέτρο, προκειμένου να μην παρουσιαστεί κάποια έλλειψη βασικών ιχνοστοιχείων. Μια από τις ιδιότητες της καφεΐνης είναι η υψηλή διουρητική της δράση, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή σημαντικών για τον οργανισμό ιχνοστοιχείων και να προκληθεί έλλειψή τους. Το ασβέστιο, για παράδειγμα, μπορεί να βρεθεί σε έλλειψη λόγω της συχνής απέκκρισης από τον οργανισμό. Ωστόσο, κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση που η ημερήσια προσλαμβανόμενη ποσότητα ασβεστίου δεν είναι επαρκής. Επιπλέον, στον καφέ εμπεριέχονται σε μεγάλο ποσοστό τανίνες και πολυφαινόλες, ουσίες οι οποίες εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου και κυρίως τον σίδηρο που βρίσκεται σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα.
Υπάρχουν αρκετές γευστικές παραλλαγές του καφέ και διάφοροι τρόποι παρασκευής του. Η θερμιδική αξία μιας δόσης καφέ είναι ελάχιστη. Ωστόσο, συστατικά που εμπεριέχονται στις διάφορες παραλλαγές του και η προστιθέμενη ποσότητά τους είναι συνήθως αυτά που αυξάνουν αρκετά τη θερμιδική του αξία. Πιο συγκεκριμένα, λοιπόν:
- 1 κουταλιά του γλυκού λευκή ζάχαρη: 20 θερμίδες
- 1 κουταλιά της σούπας λευκή ζάχαρη: 49 θερμίδες
- 1 κουταλιά του γλυκού καστανή ζάχαρη: 15 θερμίδες
- 1 κουταλιά του γλυκού στέβια: 0,2 θερμίδες
- 1 κουταλιά της σούπας σαντιγί: 52 θερμίδες
- 30ml γάλακτος 2%: 15 θερμίδες
- 30ml γάλακτος σόγιας: 12 θερμίδες
Ενδεικτικά, η θερμιδική αξία ορισμένων επιλογών καφέ είναι οι εξής:
- Στιγμιαίος φραπέ: 5-105 θερμίδες
- Καφές φίλτρου: 2-105 θερμίδες
- Ελληνικός καφές: 5-80 θερμίδες
- Espresso (μια δόση): 2 θερμίδες
- Freddo espresso: 2-80 θερμίδες
- Cappuccino: 160-330 θερμίδες
- Freddo cappuccino: 160-240 θερμίδες
- Freddoccino: έως 450 θερμίδες
- Irish coffee: πάνω από 380 θερμίδες
- Mocha: 340 θερμίδες
- Latte: 120-200 θερμίδες
- Macchiato: 195 θερμίδες
Φυσικά, μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή πρέπει να αποτελείται από ποικιλία τροφίμων, στις κατάλληλες ποσότητες. Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να αποκλείουμε το αγαπημένο μας ρόφημα από τη διατροφή μας, ενώ είναι απαραίτητη η κατανάλωσή του με μέτρο.
Και μην ξεχνάτε:
«Η τροφή μπορεί να αποτελέσει το φάρμακο ή το πιο αργό δηλητήριο για τον οργανισμό σου» (Kolyviras quote).
Eatfeelsgood.gr